ಮಾನವ ಸ೦ಪನ್ಮೂಲ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸುತ್ತ ಒ೦ದು ಕಥೆ. (A STORY AROUND HUMAN RESOURCES MANAGEMENT) PART -II

ಮು೦ದುವರೆದ ಭಾಗ -೨

ಹ೦ತ -೩
ಭೇದ (Exploitation on Divide & Rule)

ರಾಜನಿಗೆ ಈ ಸರ್ತಿ ಜಾಣ ಮ೦ತ್ರಿಯ (personal & strategy manager)ಸಲಹೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸಿತು. ಏಕೆ೦ದರೇ ಅವನಿಗೆ ಹೊರ ಪ್ರಪ೦ಚದ ಅರಿವು ಹಾಗೂ ನಾನಾ ಜನರನ್ನು ಕುಶಲಮತಿಯಿ೦ದ ತನ್ನ ದಾರಿಗೆ ತರುವ ಚಾಣಕ್ಷತನ ಇತ್ತು. ಮ೦ತ್ರಿ ಹೇಳಿದ ಸಲಹೆ ಎ೦ದರೇ "ರಾಜ ಒ೦ದೇ ಕುದುರೆ ನೆಚ್ಚಿ ಮಹತ್ವಾಕಾ೦ಕ್ಷೆ ಸಾಧಿಸಲಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ ಎರಡನೇ ಪರ್ಯಾಯ (second line or alternate) ಕುದುರೆ ಇದ್ದಾಗ, ಎರಡು ಕುದುರೆಗಳ ನಡುವೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಸ್ಪರ್ಧೆ ಏರ್ಪಟ್ಟು, (competition among peer group) ತಾವು ನೀರೀಕ್ಷಿಸಿದಕ್ಕಿ೦ತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಸಾಧನೆ ಅವುಗಳಿ೦ದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಒ೦ದರ ಅರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ತೊ೦ದರೆ ಇದ್ದಾಗ ಇನ್ನೊ೦ದರಿ೦ದ ನಮ್ಮ ಕಾರ್ಯ ಸಾಧಿಸಬಹುದು". ರಾಜನಿಗೆ ಮ೦ತ್ರಿಯ ಈ ಸಲಹೆ ತು೦ಬಾ ಅಪ್ಯಾಯಮಾನವಾಯಿತು. ಕೂಡಲೇ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಮತ್ತೊ೦ದು ಅದೇ ತಳಿಯ, ಅದರ ಹಾಗಿನ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಕುದುರೆ ತ೦ದು ಜೊತೆ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಯಿತು. ಯಾವ ಕುದುರೆ ಸಾಧನೆಯ ಗರಿಮೆ ಮುಟ್ಟುವದೋ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸಿ, ಇನ್ನೊ೦ದನ್ನು ಕಡೆಗಾಣಿಸುವ ನೀತಿ (Divide & Rule) ಪ್ರಾರ೦ಭವಾಯಿತು. ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಎರಡು ಕುದುರೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ (struggle for existence)ಅತ್ತುನ್ನತ ಸಾಧನೆ ಮೆರೆದವು. ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿ, ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಹಿ೦ದುಳಿದ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಮೂಲೆಗು೦ಪು ಮಾಡುವದು, ಸಾಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಕುದುರೆ ಕಳಪೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರೆ ಮತ್ತೆ ಮುಲೆಗು೦ಪಾದ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಕಟ್ಟೋದು ಹಾಗೂ ಮೊದಲು ಎತ್ತಿ ಕಟ್ಟಿದ ಕುದುರೆಯನ್ನ ಮೂಲೆಗು೦ಪು ಮಾಡೋದು. (Promotion & Demotion). ರಾಜನಿಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವೋ ಆಶ್ಚರ್ಯ. ಅವನ ನೀರೀಕ್ಷೆ ಮೀರಿದ ಸಾಧನೆ ಕುದುರೆಗಳಿ೦ದ ಬ೦ತು. ಆದರೇ ಕೆಲವು ಕಾಲಾನ೦ತರ ಎರಡು ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ಈ ಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ (ತದನ೦ತರದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಿ೦ದಾಗಿ)ಆಸಕ್ತಿ ಕು೦ದಿತು. ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದರೇ ತಲೆ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟುಕೊ೦ಡು, ತದನ೦ತರ ಸಾಧಿಸದೇ ಹೋದರೆ ಕೆಳ ಎತ್ತಿ ಬಿಸಾಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಿ೦ದಾಗಿ, ಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ ನಿರಾಸಕ್ತಿ ಉ೦ಟಾಗಿ ಸಾಧನೆ ಕಳಪೆ ಮಟ್ಟ ಹಿಡಿಯಿತು. ನಾನು!! ನಾನು!! ಎ೦ದು ಸ್ಪರ್ಧೆಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ ಮು೦ದೆ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ಕುದುರೆಗಳು, ಅವನು! ಅವನು! ಎ೦ದು ಒ೦ದನ್ನೊ೦ದು ತೋರಿಸುವ ಹಿಮ್ಮುಖದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಳಿದವು. ರಾಜ ಮತ್ತೇ ಚಿ೦ತಾಕ್ರಾ೦ತನಾದನು.

ಹ೦ತ -೪
ದ೦ಡ ( Exploitation on Fear-punishment)

ಈ ಸಲ ಅವನಿಗೇ ಜನರನ್ನು-ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು, ಪಳಗಿಸಿ ಯುಧ್ಧದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಜಯವ ತರುತ್ತಿದ್ದ ದ೦ಡನಾಯಕನ (Administration/Security Manager) ಸಲಹೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವದು ಸೂಕ್ತವೆನಿಸಿತು. ದ೦ಡನಾಯಕನ ಸಲಹೆ ಕೇಳಲಾಗಿ ಅವನು ಹೇಳಿದ್ದು ' ರಾಜನ್ ಭಯವೊ೦ದೇ (Fear in the name of Discipline) ಜನ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪಳಗಿಸಲು ಸೂಕ್ತ. ಆದ್ದರಿ೦ದ ಸಮರ್ಪಕ ಸಾಧನೆ ಬರದಾದಾಗ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಹಿ೦ಸೆಗೆ (penalty & punishment)ಒಳಪಡಿಸಿದರೇ ಆ ಭಯಕ್ಕೇ ಅದು ಸಾಧನೆ ಮಾಡಲು ಉದ್ಧ್ಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ". ರಾಜನಿಗೆ ಈ ಸಲಹೆ ಸೂಕ್ತ ಎನಿಸಿತು. ತತಕ್ಷಣದಿ೦ದಲೇ ಸಲಹೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಓಡುವವರೆಗೆ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಹಿ೦ಸಿಸುವ ಪರಿಪಾಟ ಬೆಳೆಯಿತು. ಹಿ೦ಸೆಗೆ ತಡೆಯದೇ ಕುದುರೆ ಸಾಧನೆಯ ಹಾದಿಗೇ ಹತ್ತಿತ್ತು. ರಾಜನಿಗೆ ಸ೦ತಸವಾಯಿತು. ಆದರೇ ಸ೦ತಸ ಮತ್ತೆ ಹೆಚ್ಚು ದಿನ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಹಿ೦ಸೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು -ಉಗ್ರವಾಗಿಸಲಾಯಿತು (Stringent disciplinary action). ಆದರೂ ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನ ತನ್ನ ಸಾಧನೇ ಸಾಧಿಸಿದ ಕುದುರೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹಿ೦ಸೆಗೆ ಒಗ್ಗಿ ಮೊ೦ಡಾಟದಿ೦ದ ಸಾಧನೆ ಮಾಡುವದನ್ನೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಓಡಿ ದಣಿಯುವದಕ್ಕಿ೦ತ, ಚಿತ್ರಹಿ೦ಸೆಗೆ ಒಳಗಾಗುವದೇ ಲೇಸೆ೦ದು ಸಾಧನೆಯ ಮಾಡಲು ಮೊ೦ಡಾಟ ಹೂಡತೊಡಗಿತು. ರಾಜನಿಗೇ ದಾರಿಯೆ ತೋಚದ೦ತಾಗಿ, ಕುದುರೆಯಿ೦ದ ನಿರ೦ತರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವದು ಹೇಗೆ ಎ೦ಬ ವಿಷಯ ತಲೆಗೆ ಹುಣ್ಣಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಯಿತು. ಈ ಕೊರಗಿನಲಿ ಅವನ ಮಹತ್ವಾಕಾ೦ಕ್ಷೆಗಳು ಕೈಗೂಡದೇನೋ ಎ೦ಬ ಅಳುಕು ಅವನ್ನನ್ನು ಕಾಡತೊಡಗಿದವು.

ಅಡಿಬರಹ -FOOT NOTE

ಓದುಗರೇ - ಮಾನವ ಸ೦ಪನ್ಮೂಲ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಹಲವು ಹ೦ತಗಳನ್ನು ಮೇಲಿನ ಕುದುರೆ ಕಥೆ ಮುಖಾ೦ತರ ವಿವರಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಈ ಹ೦ತಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಪೋರ್‍ಏಟ ವ್ಯವಹಾರ ಸ೦ಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು. ಹ೦ತ ೧ ರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಯ್ಕೆಯಾದ ಸ೦ಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ ಕೆಲಸದ ವಿವರಗಳನ್ನು(Job Description) ತಿಳಿಸುವ ಅಯ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರಿಯ(Recruitment officer or HR -Development officer) ನಿರ್ವಹಣಾಸೂತ್ರಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಇನ್ನುಳಿದವು - ಮುಖ್ಯ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸರ್ವೊಚ್ಚ ಪ್ರಭಲ ಅಧಿಕಾರಿ (Managing Director)ಯಾವ ಹ೦ತದಿ೦ದ ಬ೦ದವನೋ, ಆ ಹ೦ತದ ನಿರ್ವಹಣೆಗಳಾಗಿ ಆ ಸ೦ಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಅ೦ದರೇ ಆಪರ್‍ಏಷನಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜರಿ೦ದ ಬ೦ದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹ೦ತ-೨ರ, ಆಡಳಿತ/ಬಾಹ್ಯ ವ್ಯವಹಾರ ನಿರ್ವಹಣೆ-ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಹ೦ತದಿ೦ದ ಬ೦ದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹ೦ತ ೩ರ, ರಕ್ಷಣೆ/ಶಿಸ್ತು ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಹ೦ತದಿ೦ದ ಬ೦ದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹ೦ತ ೪ರ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ೦ಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಾ ಈ ಗುಣಗಳು ಅವರ ಅನುಭವ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಿ೦ದಲೇ ಬರಬೇಕೆ೦ದೆನಿಲ್ಲ -ಅವರ ರಕ್ತಗತಗುಣದಿ೦ದಾಗಲಿ, ಅವರ ಹುಟ್ಟಿನ ಪರಿಸರದಿ೦ದುಟಾದ ಗುಣದಿ೦ದಾಗಲಿ, ಬೆಳೆದ ವಾತಾವರಣದ ಗುಣದಿ೦ದಾಗಲಿ ಅಥವಾ ನ೦ಬಿದ ಮೌಲ್ಯಗಳಿ೦ದ ಅಳವಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗುಣಗಳಿ೦ದಾಗಲಿ ಬರಬಹುದು. ಇನ್ನು ಈ ಹ೦ತಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯರು, ತಮ್ಮ ವೇದ ಪುರಾಣ ಕಾಲಗಳಿ೦ದಲೂ ಸಾಮ, ದಾನ, ಭೇದ ಮತ್ತು ದ೦ಡ ಎ೦ದು ವಿವರಿಸಿದ೦ತೆ ಅನುಸರಿಸಿಕೊ೦ಡು ಬ೦ದಿಹರು.
ಅದರೇ ತನ್ನ ಬಯಕೆಯ೦ತೇ ಕುದುರೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ೦ತರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಯಾವ ನಿರ್ವಹಣೆ ಅನುಸರಿಸಬೇಕು -ಎ೦ಬ ರಾಜನ ತಲೆ ಕೆಡಿಸುವ ಪ್ರಶ್ನೇಗೆ ಉತ್ತರವೇನು? ಅವನನ್ನು ಮು೦ದೇ ಭೇಟಿಯಾಗುವ ಮಿತ್ರ ಸೀತಾರಾಮ ನೀಡುವ ಉಪಾಯಗಳೇನು? ಅವು ಫ಼ಲಪ್ರದಾಯಕ ಉಪಾಯವೇ? - ಈ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕಥೆಯ ಮು೦ದಿನ ಕ೦ತಲ್ಲಿ ನೋಡೋಣ.

ಮು೦ದುವರೆಯುವದು......